بسیاری از مردم سفر خود را با هدف دریافت شهروندی و اقامت دائم در نظر می‌گیرند که در بعضی موارد حق شهروندی با زایمان در آن کشور و فرزند تازه متولد شده امکانپذیر است. در این صورت اگر حق شهروندی کودک تازه متولد شده سبب دریافت اقامت دائم آن کشور برای والدین خود شود به آن نوزاد اصطلاحا کودک گذرنامه و یا لنگر بچه نیز گفته می‌شود. به طور کلی به روند مهاجرت به کشورهای خارجی با هدف زایمان در آن کشور گردشگری زایمان یا Birth tourism گفته می‌شود. اما سوالی که اینجا پیش می‌آید این است که کدام کشورها پاسپورت برای زایمان می‌دهند؟!
کشورهایی که قانون حق تابعیت ولادت و یا اصل خاک را به رسمیت شناخته اند
بر اساس اطلاعات به دست آمده در حال حاضر 30 کشور دنیا قانون تابعیت ولادت را به رسمیت شناخته‌اند. این کشورها عبارتند از:
آرژانتین، آنتیگوا و باربودا، باربادوس، بلیز، بولیوی، برزیل، کانادا، ایالت متحده آمریکا، شیلی، فیجی، کاستاریکا، کوبا، دومینیکا، اکوادور، ال سالوادور، گرنادا، پرو، گویان، گواتمالا، هوندوراس، جامائیکا، مکزیک، لسوتو، نیکاراگوئه، تانزانیا، پاکستان، پاناما، سنت کیس و نویس، سنت لوسیا، سنت ونینت و گرنادینها، ترینیداد، توباگو، تووالو، اروگوئه و ونزوئلا.
برخی دیگر از کشورها هستند که تحت شرایط خاصی از این قانون تبعیت می‌کنند، کشورهایی همچون گینه، بیسائو، لوکزامبورگ، آذربایجان و چاد با حق شهروندی افراد یتیم و یا کودکانی با والدین بدون تابعیت موافقت می‌نمایند.
حق شهروندی از طریق نژاد یا همان اصل خون، میان برخی کشورها نیز رایج است. این موضوع در اغلب موارد به این معنی است که یکی از والدین (پدر و یا مادر) تابعیت یا همان حق شهروندی آن کشور را داشته باشد. البته اصل خون بنابر قوانین هر کشور معنای متفاوتی دارد به طوری که کشورهایی همچون لهستان نیازمند این است که هر دو والد فرزتد دارای حق شهروندی باشند.
این امر در کشورهایی که قانون مردسالاری و یا زن‌سالاری دارند حق شهروندی را از طریق پدر و یا مادر شناسایی می‌کنند نیز صدق می‌کند. به عنوان مثال در کشور آندورا، مادر نوزاد باید حق شهروندی داشته باشد تا فرزند بتواند از حق شهروندی و یا اقامت دائم این کشور بهره‌مند شود.
در کشورهای مسلمان نظیر بحرین و ایران، پدر نوزاد باید حق شهروندی داشته باشد، تا به فرزند وی اقامت دائم و پاسپورت آن کشور تعلق گیرد.
کشورهای مالت و هند، در سال های اخیر، قانون حق شهروندی از طریق زایمان را به قانون حق خون ( متقابل اصل خاک) تغییر داده‌اند.
کشورهایی که به عنوان مقصد پرطرفدار گردشگری زایمان انتخاب می شوند
ایالت متحده آمریکا و کانادا در حال حاضر محبوب‌ترین مقاصد گردشگری زایمان برای دریافت اقامت دائم و پاسپورت هستند. این کشورها علاوه بر ارائه مزایای رفاهی و اجتماعی و خدماتی فراوان برای کودک تازه متولد شده و والدین همراه، نوزاد از حق شهروندی و از پاسپورت قدرتمند جهان بهره‌مند خواهد شد. البته ناگفته نماند بنابر گزارش‌های اخیر رئیس جمهوری آمریکا ارائه حق شهروندی و تبعیت از قانون اصل خاک را یک خلأ قانونی و امری پرمخاطره برای امنیت ملی این کشور بیان کرده و طی قانونی از سفر زنان باردار خارجی دارای ویزای توریستی آمریکا جلوگیری به عمل آورده است.
کدام کشورها از گردشگری زایمان جلوگیری می‌کنند
در حال حاضر کشورهایی هستند که برای جلوگیری از پدیده گردشگری زایمان قوانین شهروندی خود را در مراحل زمانی مختلف تغییر داده‌اند. و تنها زمانی حق شهروندی به نوزاد ارائه می‌شود که حداقل یکی از والد (پدر و یا مادر) دارای حق شهروندی و یا اقامت دائم با چند سال سابقه زندگی در آن کشور باشد.
کشور آلمان از قانون اصل خون استفاده می‌کنند و با حق شهروندی بدون شرط اصل خاک مخالف است که در این صورت حداقل یکی از والد باید حق شهروندی داشته باشد. توجه داشته باشید نوزادانی که در کشور آلمان متولد می‌شوند والدین متولد خارج از کشور آن ها نمی‌توانند دوتابعیت و حق شهروندی داشته باشند.
هیچ کدام از کشورهای اروپایی در حال حاضر ارائه حق شهروندی بدون شرط اصل خاک را امکانپذیر نمی‌دانند. این در حالی است که کشورهای آمریکایی از جمله ایالت متحده آمریکا . مکزیک. کانادا. برزیل. و آرژانتین از این قانون تبعیت می‌کنند.
در قاره آفریقا کشورهایی نظیر سوتو و تانزانیا از قانون بدون شرط اصل خاک استفاده می‌کنند و به کودک خارجی تازه متولد شده اقامت دائم و پاسپورت ارائه می‌دهند.
کشور کانادا برای ارائه حق شهروندی به نوزاد تازه متولد شده از چه قانونی استفاده می کند؟
کانادا از جمله کشورهایی است که نظام ارائه تابعیت در آن بر پایه اصل خاک است. یعنی کودکانی که در این کشور به دنیا می‌آیند والدینشان چه کانادایی باشد و چه اهل کشورهای خارجی باشند می‌توانند تابعیت کانادا را داشته باشند و به محض تولد پاسپورت کانادایی دریافت می‌کنند. بنابراین اگر زوج ایرانی وارد خاک کانادا شوند به محض تولد فرزندشان در خاک کانادا صلاحیت دریافت تابعیت کانادایی را خواهند داشت.